Czy pamiętasz tę noc, kiedy twoje dziecko nie mogło spać z powodu kataru? Albo w środku nocy nagle zaczęło się dusić? Kiedy chciałaś mu pomóc, ale czułaś się bezsilna? Znam wiele takich nocy. Alergia na roztocza kurzu domowego w połączeniu z astmą to najgorsza rzecz, z jaką przyszło mi się zmierzyć odkąd zostałam mamą.
W przypadku alergii na jedzenie, pomaga zwykle zmiana diety. Przy alergii na pyłki roślin, trzeba wiedzieć kiedy ograniczyć wychodzenie na zewnątrz. Ale roztoczy kurzu domowego nie da się całkowicie wyeliminować z otoczenia, bo są wszędzie. Przy odrobinie wytrwałości i wprowadzeniu pewnych rozwiązań można w znaczący sposób zredukować ich ilość poprawiając przez to jakość życia.
Po prawie 7 latach intensywnej walki z roztoczami chciałabym podzielić się z Wami metodami, które sprawdziły się u nas w domu.
Spis treści
1. Czym są roztocza kurzu domowego i dlaczego uczulają?
Roztocza to niewidoczne gołym okiem pajęczaki, żywiące się martwymi głównie złuszczonym naskórkiem ludzkim i zwierzęcym. Roztocza przebywają wszędzie tam, gdzie nasze ciała dostarczające im ciepło, wilgoć i pożywienie – a więc w materacach, kocach, kołdrach, poduszkach i na kanapach. Choć nie gryzą, potrafią być szkodliwe dla człowieka. Zawarty w ich odchodach enzym trawienny jest silnym alergenem i może wywoływać napady astmy oskrzelowej.
Najbardziej rozpowszechnione są dwa gatunki roztoczy kurzu domowego: Dermatophagoides pteronyssinus oraz Dermatophagoides farinae.
2. Pokój alergika – jak przygotować?
Żeby nie popadać w paranoję i nie spędzić całego życia na odkurzaniu, warto na początek zadbać o przyjazne alergikowi otoczenie. Ten etap nazwałam na własny użytek „zmianami systemowymi”, bo często sprowadzają się one do przeorganizowania domu i pozbycia się z niego rzeczy, których obecność w mieszkaniu wydaje się niezbędna.
Dywany i wykładziny dywanowe a roztocza
W przypadku silnej alergii na roztocza nawet codzienne odkurzanie nie wystarcza. Dywany i wykładziny to siedlisko brudu przenoszonego na stopach. Gromadzą się na nich włosy, sierść, okruszki i kurz, a nawet jaja pasożytów.
Kiedy Gabi była zupełnie mała miała nieustanny katar i częste ataki duszności, które nie ustępowały nawet pod wpływem leków. Wiedząc, że może mieć skłonność do alergii, wypraliśmy odkurzaczem piorącym dokładnie dywan. Pomogło. Czyszczenie dywanu raz miesiącu okazało się niezbędne, żeby ataki duszności nie nawracały. Po pół roku regularnego używania odkurzacza stwierdziliśmy, że łatwiej będzie pozbyć się dywanu niż nieustannie go czyścić i odkurzać.
W bawialni dzieci zostawiliśmy mały, wykładzinowy dywanik, który służy do zabawy. Jest na tyle mały, że można go wymoczyć w wannie i porządnie wyprać. Krótki i rzadki „włos” pozwala na dokładne wytrzepanie. Ciekawym rozwiązaniem są też dywaniki z piankowych puzzli, które można umyć na mokro.
Firanki i zasłony
Pozbycie się firan i zasłon z domu nie zawsze jest możliwe bez odsłaniania wnętrza domu wszystkim sąsiadom i przechodniom. Z kolei zamontowanie rolet albo żaluzji pociąga za sobą dodatkowe koszty. Warto jednak przy okazji remontu albo przeprowadzki wprowadzić te zmiany, jeśli domownicy zmagają się z alergiami. Dzięki temu odpadnie obowiązek częstego prania (minimum raz w miesiącu) firan i zasłon.
W naszym domu nie mamy aktualnie żadnych zasłon ani firanek. Z uwagi na alergię dzieci zdecydowaliśmy się na zamontowanie rolet zewnętrznych (popularnie nazywanych antywłamaniowymi, ale takie nie są). Rolety spuszczają się automatycznie tuż przed zachodem słońca, dzięki czemu sąsiedzi oglądają nas tylko za dnia.
Pluszaki całe w roztoczach
Doskonale rozumiem rodziców, którzy nie mają serca odbierać dziecku ulubionej maskotki. Nie trzeba tego robić. Ważne, aby usunąć z domu pluszaki i szmaciane lalki, które nie należą do grona tych absolutnie ulubionych. Pozostawione 2-3 zabawki należy regularnie prać, tzn. co najmniej 1 raz w tygodniu w temperaturze ≥ 60°C.
Niektórzy eksperci zalecają także wymrażanie pluszaków. Jeśli macie do dyspozycji pustą zamrażarkę, to możecie z niej skorzystać. Wystawianie zabawek na mróz zimą jest według mnie kiepskim pomysłem. Po pierwsze nie pozwala na kontrolowanie temperatury, a po drugie zabawki przesiąkną smogiem.
Meble z materiałową tapicerką
Wymiana kanapy, foteli czy krzeseł to dość duże przedsięwzięcie, ale można je podzielić na etapy.
- Sprzedaż/oddać stare meble.
- Można też co tydzień odkurzać meble czyszcząc je na mokro.
- W naszym domu dobrze sprawdziło się dodatkowe przykrycie kanapy materiałową kapą, która ogranicza gromadzenie się kurzu i okruchów w szczelinach kanapy. Kapę wraz z poduszkami piorę raz w tygodniu. W naszym przypadku jest to wystarczające. Jeśli miałabym robić to częściej, to po prostu bym się ich pozbyła.
W przypadku alergii na roztocza nie trzeba wszystkiego wyrzucać. Wystarczy je regularnie czyścić, przy czym regularnie oznacza nie 2 razy do roku, ale 2-3 razy w miesiącu. Tak częste pranie dywanów i zasłon w całym domu, a do tego wszystkich pluszaków jest jednak na tyle uciążliwe, że łatwiej jest się ich pozbyć.
Kołdry i poduszki z pierzem
Dla mnie – osoby, w której domu od zawsze był jakiś alergik – niesłychanym wydaje się, że ktoś jeszcze na świecie używa puchowych kołder i poduszek. A jednak…
Rok temu pojechaliśmy w odwiedziny do rodziny męża. W ciągu jednej nocy Mati trzy razy dostał silnego napadu duszności. Za trzecim razem wpadłam na pomysł, żeby zmienić mu kołdrę. Niewiele myśląc wepchnęłam kołdrę i poduszki do szafy, a jego przykryłam śpiworem. Rano okazało się, że młody spał pod prawdziwą pierzyną. Objawy alergii na pierze opisywałam już kilka lat temu.
Temperatura
Najlepiej spać w temperaturze do 21°C. Powyżej tej temperatury roztocza najlepiej się rozwijają.
Zwierzęta domowe
Najlepiej byłoby oczywiście nie wpuszczać do sypialni dziecka zwierząt domowych. Jeśli chodzi o mniejsze zwierzęta, trzymane w klatkach, to wystarczy przenieść je do innego pomieszczenia. Kota czy psa, który wchodzi do pokoju dziecka od zawsze, trudno będzie tego oduczyć. W tym przypadku pozostaje częstsze sprzątanie.
2. Jak sprzątać sypialnię osoby uczulonej na roztocza?
„Alergia na roztocza kurzu domowego” – taka diagnoza postawiona przez lekarza oznacza dla rodzica jedno: gruntowne porządki, które odtąd trzeba będzie przeprowadzać o wiele częściej niż na święta. Sprzątanie minimum raz na dwa tygodnie pod łóżkami, na szafie i częste odkurzanie (koniecznie odkurzaczem wyposażonym w filtr HEPA i antyalergiczny worek) to dopiero początek.
Ścieranie roztoczy i kurzu z mebli i podłogi
Eksperci zalecają polerowanie i czyszczenie gładkich powierzchni pastami. Zaczynamy oczywiście od górnych powierzchni ku dolnym.
Ścieranie kurzu na mokro jest dobre, ale daje słabszy efekt zabijania roztoczy. Najgorszy efekt daje ścieranie kurzu suchą szmatką albo miotełką – w zasadzie nie usuwa, a przenosi kurz.
Wymiana pościeli raz w tygodniu
Dla jednych brzmi jak banał, dla innych jak fanaberia, bo któż to widział tak często zmieniać pościel?
Wymiana pościeli raz w tygodniu ma ogromne znaczenie dla alergików. Dzięki regularnej zmianie pościeli udało się nam pokonać katar i przewlekłe zapalenie uszu spowodowane obrzękiem trąbek słuchowych u Gaby. Skończyły się prawie codzienne wizyty u laryngologa, zażywanie garściami leków, podawanie sterydów do nosa i nieprzyjemne przedmuchiwanie trąbek w gabinecie zabiegowym.
Pranie kołdry i poduszek
Oprócz zmiany pościeli, warto raz w miesiącu (albo chociaż raz na kwartał) pokusić się o wypranie kołdry i poduszek.
Odkąd mam suszarkę bębnową, wkładam kołdrę i poduszki do pralki, a potem do suszarki. Dawniej prałam je w pralce i suszyłam zimą na kaloryferze, a latem na zewnątrz. Jeśli nie masz odpowiednich warunków do prania i suszenia, możesz oddać je do pralni chemicznej raz na kwartał.
Roztocza kurzu domowego w łóżkach
Wdychanie alergenów, takich jak białko znajdujące się w kulkach kałowych roztoczy, skutkuje zwężeniem oskrzeli i wynikającymi z tego trudnościami w oddychaniu. Są najczęstszą przyczyną ataków astmy w łóżku (podczas obracania się na łóżku, kurz się wzbija). Mogą powodować niską jakość snu, w efekcie czego budzimy się rano mało wypoczęci, ze złym samopoczuciem.
Łóżka, na których śpią nasze dzieci mają już trzy lata. Przez ten czas stosowaliśmy antyalergiczne pokrowce na materace, które ograniczają wnikanie roztoczy w głąb materaca. Czyściliśmy je też odkurzaczem piorącym. Mimo to planuję oddanie łóżek w ręce profesjonalistów od usuwania roztoczy posługujących się w specjalistycznym sprzętem.
Usuwaniem roztoczy z materacy i tapicerowanych mebli zajmują się profesjonalne firmy usługowe.
3. Profesjonalne usuwanie roztoczy kurzu domowego
Co zabija roztocza?
Urządzenie POTEMA to zaawansowana technologicznie maszyna przemysłowa z wbudowaną lampą UV-C (lampa sterylizująca ultrafioletem). Urządzenie przy pomocy ultradźwięków o wysokiej częstotliwości oddziela zanieczyszczenia (w tym roztocza i ich odchody zawierające alergeny) od włókien materiału oraz wnętrza materaca i zasysa je do worka próżniowego z filtrem HEPA.
Następnie materac jest poddawany dezynfekcji przy pomocy lampy UVC. Promieniowanie UV uszkadza kod genetyczny roztoczy i innych mikroorganizmów, prowadząc do zabijania wirusów, bakterii czy grzybów pleśniowych. Jest to skuteczna i bezpieczna metoda, która nie wymaga użycia drażniących środków chemicznych, a jej działanie ustaje wraz z wyłączeniem lampy.
Zdezynfekowany za pomocą ultrafioletu materac jest na koniec spryskiwany izopropanolem (ma funkcję czyszczącą, podobnie jak spirytus i sprawia, że roztocza się nie rozmnażają). Podnosi to pewność, że zdezynfekowane będą również zagłębienia, do których nie dotarło światło UV.
Eliminacja roztoczy w praktyce
Usuwanie roztoczy przeprowadzane jest w domu i trwa zaledwie 20 minut, a materac nadaje się do użytku bezpośrednio po jej zakończeniu. Oto filmik prezentujący urządzenie Potema, który znalazłam w sieci. Bez nachalnej reklamy, w rzetelny sposób pokazuje o co chodzi w czyszczeniu materaca i jak ono przebiega.
Podoba mi się to, że nikt nie ukrywa w jaki sposób działa to urządzenie. Połączenie działania ultradźwięków z dużą mocą ssania usuwa alergeny metodą mechaniczną. Używana do sterylizacji lampa UVC w połączeniu z alkoholem izopropylowym zabija mikroorganizmy i roztocza, ale robi to z zachowaniem bezpieczeństwa nawet najwrażliwszych alergików.
Przy okazji wyjaśniłam kilka nurtujących mnie pytań i utwierdziłam się w przekonaniu, że w naszym przypadku jest to po prostu inwestycja w zdrowie.
Najważniejsze pytania dotyczące roztoczy
Kto skorzysta na usłudze usuwania roztoczy?
Skorzystają przede wszystkim osoby mające alergie, szczególnie na roztocza kurzu domowego. Usługa pomoże także astmatykom i osobom z atopowym zapaleniem skóry.
Z doświadczenia wiem, że poziom czystości w niektórych hotelach, pensjonatach czy mieszkaniach na krótkoterminowy wynajem pozostawia często wiele do życzenia. Jest więc to także dobra usługa dla osób wynajmujących pokoje, czym można się pochwalić i wyróżnić, bo mało kto stosuje takie metody. Zbyt wiele razy zdarzyło mi się już przyjechać na nocleg i zaczynać od sprzątania pokoju, by noc była przespana.
Teraz już wiem, że warto przed rezerwacją telefonicznie zapytać jak często pokój jest czyszczony z roztoczy. Jeśli usłyszę w słuchawce zaskoczenie, to wiem, że muszę szukać dalej! Wolę zapłacić więcej za pokój, ale mieć pewność, że wyjazd będzie prawdziwym wypoczynkiem, a nie nocnym maratonem inhalacji.
Jeśli zamierzasz wynajmować na dłużej mieszkanie/dom, to może warto zainwestować w wyczyszczenie łóżka, które ma zapewne wiele lat, a w którym będziesz spędzać po 8 godzin na dobę.
Czy nie wystarczy odkurzacz lub odkurzacz piorący?
Zwykły odkurzacz nie jest w stanie usunąć roztoczy z głębokich partii materaca.
Natomiast moczenie materaca pomaga roztoczom, które kochają wilgoć. Podobnym „prezentem” jest dla nich kładzenie się do łóżka z mokrymi włosami.
Ile kosztuje pozbycie się roztoczy profesjonalnym sprzętem?
Nigdy nie zastanawiałam się ile może kosztować usuwanie roztoczy z łóżka czy dywanu. Gdyby ktoś mnie zapytał, to nie wiedziałabym czy to jest kilkaset czy kilka tysięcy złotych za taką wizytę. Upływ czasu sprawił, że sytuacja mnie zmusiła do zorientowania się w kosztach usługi usuwania roztoczy i… jestem raczej miło zaskoczona.
W przypadku usług firmy AcariMed z Tych (woj. śląskie) trzeba liczyć się przygotować wydatek rzędu ok. 100 PLN za łóżko jednoosobowe, a za podwójne łoże o wymiarach 180 x 220 ok. 200zł. Brak sztywnego cennika na stronie wynika z ilości i wielkości łóżek, które można wyczyścić.
Taka cena za kilka miesięcy spokojnych nocy i poprawy zdrowia? Dla mnie warto, bo mniej więcej tyle pieniędzy wydajemy miesięcznie na leczenie objawów alergii u dzieci.
Jak często czyścić łóżko z roztoczy?
W domu prywatnym wystarczy czyszczenie raz w roku, o ile nie ma alergików.
Jeśli są alergicy, to 2-3 razy w roku, w zależności od siły alergii. Można zacząć od 2 razy w roku i obserwować czy reakcja alergiczna występuje.
4. Domowe sprzęty pomocne w walce z alergią na kurz
Czyszczenie łóżek z roztoczy jest czynnością doraźną, która może pomóc relatywnie szybko. Może się sprawdzić nie tylko w mieszkaniach, domach, ale także w hotelach.
W naszym przypadku różnica była znacząca. Szukaliśmy jednak także sprzymierzeńców długoterminowych.
Jeśli i ty masz taką potrzebę, to zobacz co jeszcze pomaga w walce z roztoczami.
Oczyszczacze powietrza
Po wielu latach objawy alergii znacząco zmniejszyły intensywność. Wydaje nam się, że główną zasługą było zastosowanie oczyszczaczy powietrza:
Pisałam już o tym jak bardzo pomogły nam w walce z alergią oczyszczacze powietrza.
Co jakiś czas powracają pytania czy polecam oczyszczacz powietrza dla alergików i czy zauważyłam jakąś poprawę od jego zakupu.
Odkąd mamy w domu 3 oczyszczacze powietrza, zmniejszyło się nasilenie objawów astmy u dzieci i u mnie. Efekt był już widoczny po pierwszej nocy. To znacznie podniosło komfort naszego życia i pozwoliło zredukować ilość zażywanych leków. Oczyszczacze powietrza usuwają z powietrza w naszym domu smog, roztocza kurzu i pyłki roślin, czyli wszystko to, co negatywnie wpływa na nasze zdrowie.
Ilość zanieczyszczeń w naszym powietrzu jest tak duża, że po 2 latach codziennego korzystania z oczyszczaczy, musieliśmy wymienić filtry, które teoretycznie miały nam wystarczyć na 10 lat. Czy jest zatem sens kupowania oczyszczacza z filtrami, które starczają na krócej (inni producenci deklarują zwykle 1-2 lata)? Nie, bo te filtry o krótszej żywotności trzeba by wymieniać po kilku miesiącach.
Suszarka bębnowa
Suszarka bębnowa to mój najlepszy sprzymierzeniec w codziennej walce z objawami alergii. Suszenie w podwyższonej temperaturze pozwala na unieczynnienie roztoczy i innych mikroorganizmów (np. zarodników pleśni). Ponadto zapobiega przyczepianiu się kurzu do ubrań i wydmuchuje z ubrań kłaczki, kurz i sierść. Latem umożliwia suszenie bez wystawiania prania na wysokie stężenia pyłków roślin krążących w powietrzu. Zimą przyspiesza suszenie, zapobiega rozwojowi wilgoci (a przez to i roztoczy) w domu. No i przy okazji prasowanie mi odpadło!
Odkąd mam suszarkę… życie stało się piękniejsze, a moje dzieci są wyraźnie zdrowsze. To zdecydowanie jeden z „zakupów życia”.
Czasy, kiedy alergicy byli skazani na cierpienie, dawno minęły.
Rozwój technologiczny pozwala nam skutecznie usuwać alergeny z otoczenia, w tym także z łóżek – największego siedliska roztoczy, w którym dzieci spędzają nawet pół doby. W trosce o ich zdrowie warto podjąć trud zmiany pościeli raz w tygodniu, a także samodzielnie wyprać kołdry i poduszki.
Natomiast usuwanie roztoczy z materaca 2-3 razy w roku warto powierzyć profesjonalistom. Dzięki temu Ty i Twoja rodzina zapomniecie o istnieniu roztoczy i alergii na nie.
Artykuł powstał we współpracy z firmą AcariMed oferującą profesjonalne usuwanie roztoczy kurzu domowego.
Przepraszamy.
Jak możemy poprawić artykuł?
Dziękujemy za przesłanie opinii.